Het Beeld is een zoeklicht gericht op opkomende kunstenaars. Beeldmakers van de toekomst krijgen een podium en vertellen over hun motieven. Deze week de winnaar van de Icarus Award 2016: ontwerper Vincent Hoenderop.

Proef je status (2016) 
Regulier koffiezetapparaat, gehackt met Rasberry Pi
Dataset van SCP

Big data, en de profielen die bedrijven en overheden over ons opstellen, hebben steeds meer invloed op de kansen die we in het dagelijks leven krijgen. Zo kun je bijvoorbeeld te boek komen te staan als betalingsrisico alleen omdat je in een slecht postcodegebied woont.

Onderscheid op basis van dit soort gegevens vindt al veel plaats, maar het blijft erg onzichtbaar. Hoe kunnen mensen hier iets tegen doen, als ze hier niet eens van op de hoogte zijn? Bedrijven en overheden moeten wat mij betreft transparanter worden over de data die wordt vergaard en de profielen die ze opstellen. Om het voelbaar te maken heb ik status-koffie in het leven geroepen.

Koffie is een warme, intieme drank, waar iedereen zijn persoonlijke voorkeur voor heeft: met melk of suiker, sterk of slap, cappuccino of espresso. Tijdens mijn stage bij medialab SETUP ontwikkelde ik een koffiezetapparaat dat data-discriminatie expliciet maakt: je krijgt een kop koffie door de cijfers van je postcode in te voeren. Je betaalt dus met data. Door naar 'statusscore' van die postcode te kijken, openbare gegevens van het Centraal Bureau van de Statistiek, bepaalt het apparaat of je een lekker of een slap kopje koffie krijgt. Deze statusscore wordt bepaald door een aantal factoren: gemiddelde inkomen, opleiding, plek op de arbeidsmarkt en criminaliteit in de wijk.

Hoe zou jouw bakkie troost smaken?

Proef je Status is vandaag te zien op het ECP Jaarcongres in de Fokkerterminal. Daar wordt ook de Icarus Award 2016 uitgereikt aan Vincent Hoenderop. De Icarus Award is de prijs die deFusie en ECP - platform voor Informatiesamenleving jaarlijks uitreiken aan kunstwerken op het snijvlak van kunst en technologie.