De gedichten zijn inmiddels al een paar jaar oud, en de beslissing geen Nederlands te gebruiken bij het schrijven heb ik al veel eerder genomen. Al was het misschien geen beslissing: ik kan dingen met dit instrument die ik in het Nederlands nooit zou kunnen uitdrukken.

“The Adoration of the Earth” is de titel van de eerste helft van Igor Stravinsky’s beroemde balletmuziek The Rite of Spring. Jaren geleden was ik bij een zindere uitvoering in het Concertgebouw met het Rotterdams philharmonisch onder Valery Gergiev. Het gedicht is een blank verse sonnet, dat wil zeggen dat het wel het aantal versregels van een sonnet (14), het ritme en eventueel de structuur van een sonnet heeft, maar geen rijm gebruikt.

The Adoration of the Earth

My brother and I were trying to sleep.

But France wouldn't let us. And so, we read.

And then we tried to sleep; and we couldn't.

And we read. And finished our books. And then

we decided we'd be there: we'd watch

how the dawn would take it's hold on Southern France.

In near dark, we got dressed and went outside.

Oh, the cold! The fields were covered in frost;

farm houses hugging themselves!            As we stood,

and watched, and listened, stamping our four feet,

there, suddenly, were the birds – the broad sweep

of the orchestra fucking you senseless;

but gently.            We went to the barn to get wood;

when our mother came in, it was burning.

Nuggets zijn kleine stukjes van iets. Wat is een gedicht? Als een tekst de logica van een gedicht heeft, moet het dan nog per se in stukjes over de pagina worden uitgesmeerd? Een verhaal is Burghers zeker niet. “Burghers” is ontstaan nadat het gedeelte dat er nu op volgt al geschreven was: de vorm van het prozagedicht leek te passen bij de toon van wat er nu op volgt. Toen ik nog in Den Haag woonde kwam ik vaak in het Mauritshuis, en onder andere daar heb ik beter leren kijken. Ik liep ooit het Mauritshuis uit, en toen vielen de twee dingen ineens samen: taal en beeld. 

Nuggets

1. Burghers

for Thomas Muntz

Say, it’s 9 p.m., and you find yourselves in the center of The Hague. Seek out the bar belonging to the Filmhuis: with the entrance of the Mauritshuis to your left (it closes at five, but never mind), walk past the water, cross the street, take a left and keep walking till you pass the church (Spinoza’s buried behind that church, if you’re interested) and that building that’s set back a  little (a theater). And then you’re there. Talk art and politics and love and sex and literature. Keep drinking. Once, we were there, a little group of us, and a woman watched us for a while from a nearby table; it was like a movie, she said. When the bar closes (that’s at about twelve thirty) take a left as you leave and find yourselves some fast food (to go); go left until you see the flag poles and the water, then cross the street. There’s a square, and there’s a gateway in front of you (flag poles to your left) – when you pass through it you’ll be in the Binnenhof. There’ll be a bench there, and a police car (a recent addition) that has to have its motor warm ready at all times – it  might just start gurgling as you’re working on your calories. And if you’re really lucky, there’ll be a light on somewhere on the second floor, and that’ll be democracy in action.

2. View of the Hofvijver from the Korte Vijverberg

Late January turns to early spring this year –

the light blues and the low sun (the Mauritshuis

just closed) and a few spare clouds lit up

by cold yellows lie, fragile linen, over a scene

that would go unnoticed. (Ours is a town trying

to hide that it’s a city.) There’s the little island

in the middle, its blacks and browns obscuring

the tram - the one bell as it starts moving, then

its humming - and the flags of twelve provinces

that should be flying proudly in this wind; to the left,

the Mauritshuis and Parliament, not so much lit up

as plainly visible in this light, kneeling and smiling,

like intent, admiring mothers.

Nog een sonnet – met rijm deze keer, al wringt het hier en daar. Een klassiek sonnet wil als het goed is een klein stukje orde zijn in een verder chaotische wereld, maar soms laat de wereld zich niet temmen. In principe is het sonnet een lyrische vorm, dat wil zeggen dat er een lyrisch “ik” spreekt. Maar in dit gedicht is dat “mislukt”: er zijn minstens twee sprekers (misschien drie omdat de toon in die twee zinnen die met “passion” beginnen in toon zo sterk afwijken van de rest).

Tough

Friends, right? You really are quite wonderful.

Only... Surprise caught and got caught, love less

so: love said – you said – "no." I will undress.

Go; sleep. I will brush my teeth. I will fall

into sleep and I won't dream. I shall call

you everything warm but "love." And your "yes"

was my own – which is just as well, I guess.

Go; sleep. But oh you are so beautiful.

Passion, like a sentence, works, roars and dies.

It's late; get some sleep. Tomorrow I'll rise.

I would have loved your shins, your head,

your whims, your voice in the dark, warm or wise.

Passion is no pleasure but surprise.

Go; sleep. And I'll have reason to be sad.