Het Beeld is een zoeklicht gericht op opkomende kunstenaars. Beeldmakers van de toekomst krijgen een podium en vertellen over hun motieven. Deze week schilder Helena Hoogenraad.

I Am a Rock, I Am an Island, 2015. 170 x 190cm. Olieverf op doek.

Mijn werk komt voort uit onderzoek naar mijn familiegeschiedenis en persoonlijke foto’s van familieleden. Wat me boeit aan dit onderwerp is de vanzelfsprekendheid. Iedereen heeft familie en doordat het zo alledaags is, zijn mensen zich er niet altijd van bewust in hoeverre het hen heeft gevormd. Ik vertaal familiefoto’s naar schilderijen, tekeningen en grafiek. De uitkomsten van die vertaalslag beschouw ik als kunstwerken op zich, maar ze helpen me door de losse manier van werken ook bij het bestuderen van de foto's en het schilderen.

Wim op Hert, 2015. 100 x 120cm. Olieverf op doek.

Er is altijd een gevecht met aan de ene kant de beeldelementen van de foto, die ik wil behouden, en aan de andere kant het verlangen om vrij te schilderen. Ik wil in de verf ook het gevoel oproepen dat ik ervaar bij het kijken naar de originele foto. Er komt op een gegeven moment een punt tijdens het schilderen waarop ik gericht stappen moet zetten die het beeld veranderen en het verder brengen naar een nieuw beeld. Dat kan lastig zijn, omdat je dan de foto los moet laten. Maar door het deconstrueren van de foto wordt het een autonoom beeld, wat het persoonlijke ontstijgt.

Hoop, 2015. 180 x 200cm. Olieverf op doek.

Aanvankelijk gebruikte ik elementen uit de christelijke iconografie, aureolen bijvoorbeeld, als middel om mijn familie op een ‘hogere’ manier af te beelden, zoals heiligen. Maar naarmate ik ouder werd en ook meer over mijn familie te weten kwam, zocht ik ook naar andere manieren om ze in een andere wereld te plaatsen. Zo kwam er uiteindelijk een nieuw thema in mijn werk: dat van een exotisch eiland. Het beeld van een eiland draagt een ambiguïteit in zich. Het is de voorstelling van een paradijselijke plek, maar daarnaast is er ook eenzaamheid en tragiek.

Kleine Hoop, 2014. 75 x 155cm. Olieverf op doek.

Het thema van een exotisch eiland kwam in mijn werk door mijn bewondering voor Gauguin’s schilderijen van Tahiti en mijn hang naar exotisme. Toen ik foto’s terugvond van de tijd waarin mijn vader als jongetje op Curaçao woonde, kwamen die verschillende thema’s — familie en een exotisch eiland — samen in één beeld.

Het Apenjong, 2015. 100 x 160cm. Olieverf op doek.

De figuren in mijn schilderijen zijn vaak kinderen die verloren in een dromerig landschap staan. Op een bepaalde manier is mijn werk toch een zelfportret, terwijl ik mijzelf zelden schilder. De beelden sluiten aan bij het gevoel dat ik zelf als kind vaak had — dromerig maar ook geïsoleerd, alsof ik de wereld niet begreep. Met contrasterende kleuren schep ik in de verf een nieuwe wereld waarin mensen bestaan als een herinnering, gekristalliseerd in het beeld.

Kòrsou, 2014. 122 x 170cm. Olieverf op doek.

Helena Hoogenraad haar werk is te zien bij Hengelo ToonT van 18 maart t/m 10 april. En bij ArtOverijssel 2016 van 12 maart t/m 17 april.