Toen vorig seizoen aanvaller Jhonny van Beukering een tijdelijk contract kreeg bij Feyenoord was er hoongelach door vriend en vijand van de Rotterdamse club. Van de Beukeringhad tijdens zijn periode bij NEC de bijnaam Van de Burgerking verdiend, omdat hij niet op topsportgewicht was – Van de Burgerking was een beetje dik.

Dit seizoen is naast De Vriendenloterij[1], Nivea For Men en Plus ook fastfoodketen Burger King “official partner” van de Eredivisie. De Eredivisie is behalve de meest prestigieuze nationale sportcompetitie ook een bedrijf dat blijkbaar sponsorgelden nodig heeft. Het is alleen wel heel frappant dat topsport gesponsord kan worden door iets wat zo ongezond is. Met die reden is het sinds 2005 voor tabaksproducenten verboden om sportevenementen of –teams te sponsoren. Van tabak hebben we afgesproken dat het te slecht voor de mens is om reclame te mogen maken. Waarom hebben we dit nog niet gedaan bij fastfood? De fastfoodketens die zich in sommige gevallen specifiek richten op kinderen (e.g., Happy Meals). Kinderen zouden zo de link kunnen leggen tussen het hoogst haalbare - want hoeveel jongetjes willen er niet profvoetballer worden? -  en iets wat dit duidelijk in de weg staat. Dit leidt tot een moreel vraagstuk: Moet de Eredivisie niet het goede voorbeeld geven als het gaat om gezond leven?

Moreel handelen van anderen kunnen we verlangen, maar we mogen er niet op rekenen.

Het antwoord op deze vraag is negatief. Moreel handelen van anderen kunnen we verlangen, maar we mogen er niet op rekenen. Dat de Eredivisie handelt naar de vrije markt is, hoewel uiterst onfatsoenlijk, hun goed recht. De vrije markt is veel waard, maar dat betekent niet dat het soms zaak is voor overheden om in te grijpen, zoals dat ook destijds bij tabaksreclame is gedaan. Op de vraag of een fastfoodketen een sportcompetitie als de Eredivisie zou mogen sponsoren is het antwoord in mijn opinie dan ook negatief. Schaf toch die fastfoodreclame af, om te beginnen als het gelieerd is aan sport.

Ik ben mij er terdege van bewust dat ik mij hiermee op een hellend vlak kan gaan bevinden. Want hoe zit het dan met alcohol, frisdrank en gokbedrijven?

Laat mij beginnen met alcohol. Bier en voetbal lijkt een vanzelfsprekende combinatie. Zo wordt de eerste divisie de Jupiler League genoemd, was de nationale beker jarenlang een paradepaartje van Amstel Bier en wordt het Europese kampioenenbal de Champions League geld toegestopt door Heineken. Maar Amstel sponsort ook Neerlands grootste wielerkoers, die de naam Amstel Gold Race draagt. Er is volgens mij, hoewel er ook overeenkomsten zijn, een aantal verschillen tussen alcohol en fastfood.

Wat het opvallende is, is dat ik mij nog nooit gestoord heb aan alcoholsponsoring van sport zoals ik mij nu erger aan fastfoodsponsoring. Hoe komt dit? Alcohol neemt een prominente plek in ons leven; het is een alom geaccepteerde drug. Volgens het CBS drinkt iedereen ouder dan twaalf jaar gemiddeld één glas per dag. Omdat alcohol onze nationale drug is kijken weinig mensen op van de sportsponsoring door bierbrouwers. Althans, alcohol is zo normaal in mijn leven dat ik er niet van op kijk. Los van deze sentimenten is er een feitelijk groot verschil; fastfoodketens richten zich (deels) op kinderen, terwijl alcohol een typisch volwassenenproduct is.De verschillen tussen alcohol en tabak zijn daarentegen kleiner – het zijn beiden redelijk geaccepteerde drugs. Het verschil is alleen dat het roken één verschrikkelijke ziekte met zich meebrengt en daarmee een duidelijker kwaad. Bovendien kunnen mensen in dezelfde ruimte dezelfde ziekte krijgen, en iemand die in een café alleen sinas drinkt zal niet dronken worden.

Alcohol neemt een prominente plek in ons leven; het is een alom geaccepteerde drug.

Dat alcohol, gokken[2] en frisdrank[3] slecht voor de mens is weten we. Moeten deze ook verboden worden als het gaat om sportsponsoring, of om reclame in het algemeen? Eerlijk gezegd, ik weet het niet. Maar het lijkt mij wijs te beginnen met het verbieden van sportsponsoring door fastfoodbedrijven.

[1] Maatschappelijk partner

[2] De shirtsponsor van Real Madrid is gokgigant Bwin en de shirtsponsor (link: http://nos.nl/op3/artikel/292768-kamervragen-over-voorschotjenl.html) van NEC Nijmegen is Voorschotje.nl.

[3] Coca-Cola sponsort vaker grote sportevenementen.