In de rubriek DeVisie nodigen wij onze on-line gasten uit op geheel eigen wijze hun favoriete YouTube filmpjes te presenteren. Deze keer historicus, schrijver en fotograaf Maarten van Riel.
Sorry voor De Slavernij, sorry voor De Holocaust, sorry voor Rawagede, sorry voor Zwarte Piet. Kortom: sorry voor alles wat achter ons ligt en geschiedenis heet. Los van de vraag hoe geloofwaardig dat is, excuses aanbieden voor (wan)daden die lang geleden door reeds overleden mensen zijn gepleegd, is het interessant om te bezien waar de grens van het excuses-aanbieden ligt. Zullen er bijvoorbeeld ooit excuses worden gemaakt aan de burgerbevolking van Duitsland? Op voorhand een delicaat onderwerp, en nee, dit is geen revisionistisch betoog. Ik ben als historicus op de hoogte van wat er in de Tweede Wereldoorlog is gebeurd (misschien wel meer dan goed is voor een mens) en de vraag lijkt me legitiem als we bijvoorbeeld de massaverkrachtingen bestuderen die de troepen van het Rode Leger pleegden tijdens de bevrijding van (oost) Duitsland. Stalins mannen waren geen lieverdjes: op de internetencyclopedie wikipedia bestaat een artikel genaamd Soviet war crimes waarin de massaverkrachtingen slechts in een paar zinnen worden verwoord. Om het historisch te duiden: Adolf Hitler begon in de zomer van 1941 een vernietigingsoorlog tegen ‘Het Oosten’. Polen, de Oekraïne en de Sovjet Unie kregen het zwaar te verduren. De nazi`s hadden zelfs speciale eenheden opgericht (Einsatzgruppen) om achter de frontlinies, de volgens de nazi-leer inferieure, slaven en Joden af te slachten. Het Duitse leger rukte op tot aan de poorten van Leningrad, Moskou en Stalingrad, maar werden daarna teruggedrongen. Generaals van het Rode Leger streden om de eer wie er als eerste in Berlijn was. Op weg naar Berlijn werd duidelijk dat alles wat Duits was, moest boeten voor wat de Wehrmacht en de SS hadden gedaan in hun veroveringstocht in het oosten. We hebben het dan over uiteenlopende oorlogsmisdaden en de verkrachtingen in het bijzonder. De Sovjettroepen, vaak dronken, verkrachtten vrouwen en meisjes van tussen de 10 en 80 jaar oud, in aantallen die worden geschat tussen de tienduizenden en twee miljoen. Vaak werden de slachtoffers meerdere malen verkracht en werden echtgenoot of kinderen gedwongen toe te kijken. De Sovjets deden dit jarenlang, tot lang na afloop van de Tweede Wereldoorlog, terwijl de bevelhebbers van het Rode Leger met gevouwen armen in Neurenberg de nazitop tot de galg veroordeelden wegens oorlogsmisdaden. Inmiddels is er steeds meer aandacht voor het lot dat de Duitse burgerbevolking ten deel viel tijdens de Tweede Wereldoorlog – maar dan met name op academisch niveau. Ondanks dat geloof ik niet dat de Russen ooit hun excuses zullen maken voor de beestachtige misdaden die zij tegen de burgerbevolking van nazi-Duitsland pleegden.
En de Britten dan? Zullen zij ooit het beeld van Arthur “Butcher Bomber” Harris van zijn sokkel halen in Londen? De man is verantwoordelijk voor het stelselmatig platbombarderen van Duitse steden zoals Hamburg, Dresden en Keulen. Voor de een is hij een oorlogsheld, voor de ander een oorlogsmisdadiger.
http://www.youtube.com/watch?v=xbIbNvkrcfU&feature=related
Sommige gedane zaken nemen geen keer.
Sorry was op de basisschool al een inhoudsloos woord, want ingegeven door de leraar was het zelden oprecht en authentiek. Dus moet je dan wel zo rondstrooien met sorry als regering of overheid? Sommige gedane zaken nemen geen keer. Massaverkrachtingen en massabombardementen, het feit dat mensen beseffen dat het is gebeurd en dat de scheidslijn tussen goed en fout in oorlogstijd flinterdun is, dat is belangrijker dan een politiek correct excuus.
Maarten van Riel (1982) is historicus, schrijver en fotograaf. In 2010 publiceerde hij het boek Zaterdagmiddagrevolutie (uitgeverij Boom) en sinds anderhalf jaar is hij in dienst bij een allround-waterbouwer waar hij betrokken is bij het opsporen van explosieven uit de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast publiceert hij artikelen en werkt hij aan zijn fotoproject Wendepunkt.
